DquKan
Kurucu Yönetici
 Takımım : 
Mesaj Sayısı : 598
Rep Puanı : 25
 Nerden : İst
 İş/Hobiler : Web Tasarım
 Lakap : Admin :)
Cüzdan
 Para: Limitsiz
 Odun: Limitsiz
 |  Konu: Çorum Tarihi ve Resimleri  C.tesi Tem. 18, 2009 6:56 am | |
|
Tarihi
Yapılan çalışmalar sonucunda, yontma taş çağı (Paleolitik) Cilalı Taş
Devrinde (Neolitik) kalkolitik dönemin 4. aşamasında Çorum
Bölgesinde insan yerleşimlerinin bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu
devir eserlerine Alaca höyük, Büyük Güllüce, Boğazköy, Eski yapar,
Kuşsaray'da rastlanmıştır. Yerleşimler bu dönemden itibaren
devamlılık göstermiştir. Çorum ve çevresi daha sonra Hitit, Frig,
Kimmer, Med, Pers, Galat, Roma, Bizans, Selçuklu, Danişmend, Moğol,
Ertena, Kadı Burhanettin ve Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Çorum , binlerce yıldır çeşitli uygarlıkların yan yana ve üst üste
oluşturduğu , yerli Anadolu kültür geleneğini devam ettiren illerin
başında gelir.Maddi kültür belgelerinin zenginliği açısından adeta
bir açık hava müzesi görünümünde olan Çorum yöresi ; 1830'lu
yıllardan itibaren Avrupalı gezginlerin , bir çok yerli ve yabancı
bilim adamlarının ilgi odağı haline gelmiştir.
Yazılı Tarih Öncesi Dönem
Yontma Taş-Cilalı Taş Dönemleri
Yapılan arkeolojik araştırmalar sonucu dağınık biçimde ele geçen az sayıda
taş aletler belki yontma taş çağı ( paleolitik ) insanın yaşamış
olduğunu bize göstermektedir. İnsanın avcılık ve göçebelikten
yerleşik düzene geçtiği dönem olan Neolitik Çağ'da , Çorum ve
çevresindeki iskanın varlığını bazı münferit buluntular gösterir.
Kalkoltik Dönem (M.Ö. 5500-3000)
Anadolu kalkolitik devirde (M.Ö.5500-3000) taş aletlerin yanında özellikle
bakırdan yapılmış aletler görülmeğe başlar.Çorum ve çevresinde
bugüne değin yapılan arekeolojik kazılar sonucunda en eski
yerleşimin kalkolitik dönemin geç safhası olan (M.Ö. 4000)'lerde
başladığı tesbit edilmiştir. Bu dönem iskanına ait mimari kalıntılar
ve maddi kültür belgelerine Alacahöyük ; Büyük Gülücek ve Kuşsaray
gibi merkezlerde tabakalar halinde rastlanmıştır.
Eski Tunç Çağı ( M.Ö.3200-2000)
Eski tunç çağında (M.Ö.3200-2000) Çorum ve çevresi , tüm Anadolu'da olduğu
gibi yoğun bir iskana sahne olur. Bu devirde pişmiş toprak kapkacak
yanında madeni kaplar , alet ve silahlar bol miktarda kullanılmaya
başlar. Feodal yapı ortaya çıkar ve küçük şehir devletleri kurulur ,
bu şehirlerin etrafı surlarla çevrilidir.
Alachöyük bu merkezlerden en önemlisidir. Alacahöyük eski tunç çağındaki
zenginliği yanında şehircilik sistemleri, tarımda hayvan
yetiştiriciliğinde ulaştığı yüksek seviyesi ile eski dünyada önemli
bir yere sahiptir. At ilk defa bu çağda ve bu merkezde
ehlileştirilmiştir. Bu yüksek kültürü ortaya koyanlar ise,
Anadolu'nun yerli halkı olan Hatti'lerdir.
Alacahöyük'te bulunan Eski Tunç Çağı'na ait 13 Kral mezarı ve bu mezarlarda açığa
çıkarılan altın, gümüş, elektron ve bronzdan yapılmış çeşitli
kap-kacak, süs eşyaları, silahlar, dinsel amaçlı güneş kursları
ve boğa geyik heykelleri bu çağın zenginliğini, yüksek sanat ve
kültür seviyesini ortaya koyduğu gibi dinsel inanışları hakkında da
mesajlar vermektedir. Bu çağa ait diğer önemli merkezler; Boğazköy,
Eskiyapar, Kalınkaya, Kuşsaray, Çöplühöyük, Kültepe Höyüktür. Bu
çağın eriştiği yüksek kültür ve sanat zenginliği daha sonra
kullanılacak olan organize devletlere zemin hazırlamıştır.
Asur
Ticaret Kolonileri Çağı (M.Ö.1950-1750)
Kuzey mezopotamya'da büyük bir devlet kurmuş olan Asurlular M.Ö. 2000
başlarında özellikle bakır ve madenler açısından zengin olan Anadolu
ile yoğun bir ticari ilişkiye girerler ve Anadolu'da 9 ayrı yerde
Karum adı verilen ticari merkezler kurarlar. Bu merkezlerden biri de
"HATTUŞ KARUM" adını taşıyan Boğazköy, yani Hattuşaş'tır.
Bu çağda sanat ; yerli gelenek ve görenekleri yaşatmakta ise de, yani yerli
Hatti Sanatı Mezopotamya'dan gelen tüccarların yerli halka devlet
kurma fikrini aşılamaları Hitit Sanatı ve Devletinin temelerini atmıştır.
Hititler Dönemi (M.Ö.1650-1200)
M.Ö. 2000 başlarında Orta Asya'dan ve Kafkaslar üzerinden Anadolu'ya giren ve
ilk önceleri yerli halk yanında paralı asker olarak görev alan
Hititler Hint Avrupa dilini konuşmakta ve İndo-German ırklar grubuna girmektedir.
Asurlu tüccarlar M.Ö.1850 yıllarında Anadolu'dan çıkmak zorunda kaldıktan
sonra Hititler politik egemenliği ellerine almaya başlamışlar ve
şehir devletlerini birleştirerek veya ortadan kaldırarak Anadolu'da
ilk organize devletin temellerini atmışlardır.
Koloni çağını takip eden bu ilk devre Eski Hitit çağı olarak
bilinmektedir. İsmi bilinen ilk Hitit Kralı ise Anitta'dır. Hitit
devletinin ilk kurucusu ise Labarna'dır. (M.Ö. 1680) Bu kral
zamanında Hititlerin Başkenti Neşa'dan Hattuşaş'a
taşınmıştır. Labarna M.Ö. 1600 yılında ölünce yerine 1.Hattuşili
geçmiş ve devletin sınırları Halep'e kadar genişlemiştir.Oğlu
1.Murşili ise Eski Babil Devletine Son vererek sınırları daha da
genişletmiştir. Bu kral öldükten sonra iç karışıklıklar baş göstermiş
ve devlet zayıf düşmüştür. Telipinu bu karışıklıklara ve taht
kavgalarına son vermek istemiş , M.Ö.1550 yılında ölünce bütün eski
şark 1450 yılına kadar karanlığa gömülmüştür.
Hitit imparatorluk dönemi, karanlık dönemden sonra iktidara gelen krallardan
1.Şappilililuma (M.Ö.1375-1335) Anadolu'da ve Suriye'de bir çok seferle
İmparatorluğun sınırlarını genişletmiştir. M.Ö. 1335 yılında küçük yaşta kral
olan II.Murşili zaferden zafere koşarak önce Kaşkalıları sindirmiş sonra da
batıya yönelerek Arzavalıları ağır bir yenilgiye uğratmıştır. 1306 yılında
vebadan ölünce yerine oğlu Muvattali tahta geçmiştir. Muvattali Mısırlılarla
Kadeş Savaşını yapmış kendisinden sonra tahta geçen III. Hattuşili (M.Ö. 1275-1250)
zamanında Mısırla eşit şartlar altında Kadeş Anlaşması yapılmıştır. Hititlerin
son büyük krallarından IV.Tudhalia (M.Ö.1250-1220)daha çok kültürel faaliyetlere
önem vermiş ; Başkent Hattusas'ı yeniden imar etmiş, Boğazköy'ün 2 Km doğusundaki
Yazılıkaya Açık Hava Tapınağını inşa etmiş, son şeklini vermiştir.
Frig Dönemi ve Sonrası
M.Ö. 1200 yıllarında Ege göçleri ( Deniz kavmi göçleri ) ile boğazlar üzerinden
Anadolu'ya gelen kavimler zaten zayıflamış olan Hitit Devletini yıkarlar.
Bu tarihten itibaren Hititler Çorum Bölgesinden Kızılırmak Kavisi içerisinden
geçerek, Güney Anadolu'ya geçerler.Anadolu'da ise 200 yıllık bir karanlık
devre girer.M.Ö. 8. yy'da bu göçlerle geldikleri sanılan Frigler, yıkılan
Hitit şehirleri üzerine kendi şehirlerini kurarlar. Çorum bölgesinde Boğazköy,
Alacahöyük, Eskiyapar, Pazarlı önemli Frig şehirlerindendir. Frig Devleti ise,
M.Ö. 6. yy'nın ilk yarısında Kimmerler tarafından yıkılmış, fakat kültürleri bir
süre daha devam etmiştir.
Kimmerler istilasından sonra Çorum ve çevresi İran'da devlet kuran Med'lerin daha
sonra'da M.Ö. 546'dan M.Ö. 330'a kadar Büyük İskender'in Anadolu'yu istilasına kadar
Pers'lerin hakimiyetinde kalmıştır. M.Ö. 276'da Trakya üzerinden gelen Galat'lar
Anadolu içerisine kadar yayılarak bu bölgeyi idareleri altına almışlardır. Çorum
ilindeki önemli Galat merkezleri İskilip, Osmancık, Alacahöyük, Boğazköy,
Eskiyapar ve Avlat Köyü'dür. Roma imparatoru Julius Ceasar zamanında bu havali
Romalıların eline geçmiştir. Çorum Anadolu'da ilk defa sistemli yol şebekesini
kuran Romalıların kavşak noktasını teşkiletmiştir. Ankara'dan - Amasya - Kavium'a ,
Sinop'tan Tuviuz - Zile'ye geçen yollar Çorum'dan ayrılmaktadır. Roma İmparatorluğunun
ikiye ayrılması (M.S.395)ile doğu Roma'da daha sonra Bizans'ta kalan Çorum'un bu
devirde adı Yankonia veya Nikonya'dır.
Osmanlılara Kadar Çorum
Selçuklu Devleti 1308 tarihinde yıkıldıktan sonra Çorum Anadolu'da kurulan
beyliklerden Eretna Beyliği'nin daha sonra Kadı Burhanettin Ahmet
Devletinin yönetimi altına girmiştir. Osmanlı Padişahı Yıldırım
Beyazıt Anadolu'da birliği kurmaya çalışırken 1398'de Çorum,
Osmancık, ve İskilip'ten sonra Amasya'yı alarak oğlu Çelebi
Mehmet'i Amasya'ya Vali olarak atamıştır.
Resimleri
    | |
|
